Dalış Turizmi Kapsamında, Çanakkale Boğazı ve Çevresinde Bulunan Batıkların Dalış Rotalarının Belirlenmesi
İbrahim Şinasi TÜRKEL1
Sinan GÖKDEMİR2
Özet
Dünya genelinde dalış aktivitesinin her geçen gün ilgi gördüğü ve bu durumun turizmde karşılık bulduğu ortadadır. Bu anlamda Türkiyenin dalış turizmi etkinliğinden hak ettiği payı alamaması ülke açısından büyük kayıptır. Bu çalışmanın amacı Türkiye’nin önemli tarihi ve kültürel turizm çekim merkezlerinden birisi olan Çanakkalenin dalış turizmi potansiyelini, birinci Dünya savaşı esnasında ve sonrasında bölgede batan batıklar üzerinden ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan veri toplama tekniği, doküman incelemesi ve gözlemdir. Bu amaçla Çanakkale boğazı ve çevresinde bulunan batıkların yerleri gerek karadan gerek ise denizden gözlem yoluyla incelenmiş ve dalış turizmi rotası oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın, dalış turizmi kapsamında turistik bir ürünün oluşturması anlamında seyahat acentaları için önemli olduğu düşünülmektedir. Sonuç olarak, Çanakkale ve çevresindeki batıkların turistik ürün çeşitliliğine katkı sağlaması amacı ile çalışmada batıklar dört farklı rotaya ayrılmış ve batıkların yerleri, durumları ve dalış imkanları çalışmada ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bir kriz dönemi olan Covid-19 sürecinde bu rotanın seyahat acentaları ve turist rehberleri tarafından benimsenmesi ve kullanılması beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Turizm, Dalış Turizmi, Dalış Rotası
Abstract
Diving activity gets important for tourists all around the world. In this sense, it is a great economic loss for Turkey to not get its deserved share in diving tourism activities. The aim of this study is to reveal the diving tourism potential of Çanakkale through the sunken ship wrecks in the region during and after the First World War. Qualitative research method was used in the research. The document analysis and observation techniques used in the research. For this purpose, the places of ship wrecks in the Dardanelles and its surroundings were examined both from the land and from the sea, and it was tried to create a diving tourism route. The study is considered to be important for travel agencies in terms of creating a touristic product in terms of diving tourism. As a result, the wrecks were divided into four different routes in the study. In order to contribute the touristic product variety of the Dardanelles Strait and the surrounding wrecks, the locations, condition sand diving possibilities of the wrecks were tried to be revealed in the study. One of the expectation of study to adopt and use by agencies and tourist guides during the Covid-19 period, which is a crisis period.
Keywords: Tourism, Diving Tourism, Diving Route
Kaynak Göster / Cite This
APA: Türkel, İ. Ş. & Gökdemir, S. (2021). Dalış Turizmi Kapsamında, Çanakkale Boğazı ve Çevresinde Bulunan Batıkların Dalış Rotalarının Belirlenmesi. Turist Rehberliği Nitel Araştırmalar Dergisi, 2 (1): 44-74
Kaynakça / References
Akıngüç, G. (2016). Gelibolu Yarımadası’nda Geçmişin İzleri ve İz Bırakanları . İstanbul: NMC Televizyon ve Reklamcılık A.Ş.
Atabay, M. (2013). Çanakkale’de Batan Gemilerin Enkazının Çıkarılması ve Satılması. Ankara Üniversitesi Tarih Araştırmaları Dergisi, 32, 1-24.
Awm: https://www.awm.gov.au/collection (Erişim Tarihi: 20.02.2021)
Awm: https://www.awm.gov.au/collection/C285763 (Erişim Tarihi: 20.02.2021)
Awm: https://www.awm.gov.au/collection (Erişim Tarihi: 20.02.2021)
Bruno, F., Lagudi, A., Collina, M., Medaglia, S., Kalamara, P., Kourkoumelis, D., Nad, D., Kapetanovic, N., Markovic, M.& Miskovic, M. (2019). Opto-acoustic 3D Reconstruction and Virtual Diving on the Peristera Shipwreck, International Conference in Management of Accessible Underwater, Cultural and Natural Heritage Sites:“Dive in Blue Growth” , Athens, Greece, 16-18 October 2019.
Cater, C. (2007). Perceptions of and Interactions with Marine Environments: Diving Attractions from Great Whites to Pygmy Seahorses. London: Routledge Press.
Cater, C., Albayrak, T., Caber, M. & Taylor, S. (2020). Flow, satisfaction and storytelling: a causal relationship? Evidence from scuba diving in Turkey, Current Issues in Tourism, 24(1),1-19
Dearden, P., Bennett, M., & Rollins, R. (2007). Perceptions of Diving Impacts and Implications for Reef Conservation. Coastal Management, 305-317
Demirtaş, D. (2012). Türkiyede Sürdürülebilir Turizm Kapsamında Sualtı Dalış Turizmi ve Rafting Turizmi, 13. Ulusal Turizm Kongresi, 6-9 Aralık 2012, Antalya.
Deniz Ticaret Odası (İMEAK). (2020). Denizcilik Sektör Raporu. İstanbul: İmeak Deniz Ticaret Odası.
Eduardo R., Cristian M., Fabián A. R., Ernesto L.& Vicente T. M. (2013 ). The Tourism Carrying Capacity of Underwater Trails in Isabel Island National Park, Mexico, Journal of Environmental Management, 52, 335–347.
Erhan, E., Yıldırım, H. M. & Adak, B. (2020). Dalış Turizmine Katılanların Destinasyon İmajı Algılarının Belirlenmesine Yönelik Bir Arştırma: Çanakkale Örneği, Sivas İnterdisipliner Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(2), 26-35.
Ghazali, M & Dimmock, K (2013). Introduction: Scuba Diving Tourism. London: Routledge Publishing.
Giddy, J. K. & Rogerson, C. M.(2018). Tracking SCUBA Diving Adventure Tourism in South Africa, Journal of Euro Economia, 37 (02), 47-62.
Hersing, O. (2009). Çanakkale Denizaltı Savaşı. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
Howard, J. (1999). How Do Scuba Diving Operators in Vanuatu Attempt to Minimize their Impact on the Environment?, Pacific Tourism Review, 3(1), 61-69.
Kainde, H., Santoso, A. J. & Budiyanto, D. (2017). Mapping Diving Locations on Bali Island Based Mobile. International Journal of Computer Engineering and Information Technology, 9(9), 211-215.
Kaplan, O. B. (2019). Sanayi Devrimi’nin İtici Gücü: Watt’ın Buhar Makinesi, https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/sanayi-devriminin-itici-gucu-wattin-buhar-makinesi (Erişim Tarihi: 30.11.2019 ).
Karagöz, Y. (2017). SPSS ve AMOS Uygulamalı Nitel-Nicel Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Yayın Etiği. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Kolay, S., Taktak, O., Karataş, S., & Atabay, M. (2013). Derinlerden Yansımalar. İstanbul: Vehbi Koç Vakfı.
Kozak, M. (2015). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayım Teknikleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
Kozanoğlu, O. (2017). Mesudiye Zırhlısı. Çanakkale Muharebeleri 1915, www.google.com/urlsa=i&url=https%3A%2F%2Fcanakkalemuharebeleri1915.com%2Fmakale – ler%2Fokan-kozanoglu%2F427-mesudiye-zirhlisi&psig (Erişim Tarihi: 07.01.2021).
Kurbagaadam.blogspot: http://kurbagaadam.blogspot.com/2007/01/hms-lundy.html (Erişim Tarihi: 15.03.2021)
Lew, A. A. (2013). A world geography of recreational scuba diving in Scuba Diving Tourism , London: Routledge Press.
Metin, M. (2014). Kuramdan Uygulamaya Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Meyer, L. A., Thapa, B., & Graefe, A. R. (2005). Moderator and Mediator Effects of Scuba Diving Specialization on Marine-based Environmental Knowledge-behavior Contingency. The Journal of Environmental Education , 53-67.
Narler, T. (1968). Çanakkale’de bir Panama gemisini batıran Yunan şilebi kaçtı. Cumhuriyet Gazatesi , s. 1.
Navalhistory.net: https://www.naval-history.net/PhotoWW1-10ddLouis2PS.JPG (Erişim Tarihi: 10.02.2021)
Oglander, C. (2005). Büyük Harbin Tarihi Çanakkale Gelibolu Askeri Harekatı. İstanbul: Arma Yayınları.
Özalp, H. (2010). Çanakkale Savaşlarına Sualtından Bir Bakış. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı (95 nci Yıl Özel Sayıs) , 91-110.
T.C. Resmi Gazete, (2019). 30859 sayılı Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni Yönetmeliği. Ankara.
T.C.Resmi Gazete. (2008,). 26993 sayılı Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu Donanımlı Dalış Yönetmeliği. Ankara: TBMM.
T.C.Resmî Gazete, (2020 ). 31074 sayılı Su Altında Korunması Gerekli Kültür ve Tabiat Varlığı Bulunan Bölgelerde Turizm ve Sportif Amaçlı Dalış Alanlarının Belirlenmesin İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik. Ankara: TBMM.
PADI: https://www.padi.com/sites/default/files/documents/2019 – 02/2019%20PADI%20Worldwide%20Statistics.pdf (Erişim Tarihi: 20.01.2021).
Rice, K. (1987). Special Report: SCUBA div-ing: Dive market requires specialized skill and information. Tour and Travel News, 24–27.
Rudenno, V. (2009). Gelibolu Denizden Saldırı. Ankara: ODTÜ Yayıncılık.
Sancar, B. (2020). Çanakkale Birinci Dünya Savaşı Batıkları. Kişisel Fotograf arşivi. Scubaturkiye: https://scubaturkiye.org/padi-nedir/ (Erişim Tarihi: 30.01.2021)
Steamesteem : http://steamesteem.com/?boilers/yarrow-boiler.html (Erişim Tarihi: 10.01.2021)
Tabata, R. (1992). ‘Scuba Diving Holidays’, in Special Interest Tourism. Belhaven , New York,: C. M. Hall, and B. Weiler.
Tibiriça, Y., Birtles, A., Valentine, P. & Miller, D. K. (2011). Diving Tourism in Mozambique: An Opportunity at Risk?. Tourism in Marine Environments, 7(3-4), 141-151.
Tschapka, M. K. (2006). Involvement, Motivations and Setting Preferences of Participants in the Adventure Tourism Activity of SCUBA Diving, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Canberra Üniversitesi.
TSSF : https://tssf.gov.tr/yonetmelik-ve-talimatlar/ (Erişim Tarihi: 03.02.2021)
TSSF. (2014). Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu Donanımlı Dalış Talimatı. İstanbul: TSSF.
Vrasida, M. (2020). Underwater Cultural Heritage Tourism and Diving Tourism Alternatives in the COVID-19 Era in Strategic Innovative Marketing and Tourism in the COVID-19 Era. Cham: Springer Press.
Wikiwand: https://www.wikiwand.com/en/HMS_Majestic_(1895) (Erişim Tarihi: 20.02.2021)
Wilks & Davis (2000). Risk management for scuba diving operators on Australia’s Great Barrier Reef, Tourism Management, 21(6), 591-599.
Wreck Site: https://www.wrecksite.eu/wreck.aspx?99828 (Erişim Tarihi: 01.13.2021).
Wytykowski, P., Nykiel, P., & Zajder, R. (2011). Report of the Expedition Gallipoli 2011. The First Polish Diving Expedition Gallıpolı 2011.
Yıldırım, Y. (2019). SCUBA Dalış Alanlarının Çok Kriterli Karar Analizi ile Sınıflandırılması ve Bu Alanları Kapsayan bir Dalış Seyahati Rotalaması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Ünivrsitesi, Ankara.
Zeybek, E. (2021). SS Captain Frangos Batığı. Kişisel Fotograf arşivi.